Bài phát biểu của Hòa thượng Thích Gia Quang tại Lễ cầu siêu và Gặp mặt Họ Đồng Việt Nam năm 2018

Hòa thượng Thích Gia Quang, Phó Chủ tịch Hội đồng trị sự Trung ương
Giáo hội Phật giáo Việt Nam phát biểu tại buổi lễ cầu siêu và gặp mặt
họ Đồng Việt Nam 2018

Hôm nay, trong ý nghĩa duyên khởi của Pháp giới, âm siêu dương thới, sự giao hòa giữa thế giới người sống và thế giới người đã mất, với tinh thần tri ân và báo ân của người con Phật, bằng tinh thần đồng cảm, tâm từ bi bình đẳng không biên giới, với nhân duyên hội đủ, Ban liên lạc Họ Đồng Việt Nam phối hợp với Chùa Linh Xuân,TP.Hải Phòng  long trọng tổ chức Lễ cầu Quốc thái Dân an, cầu siêu, tưởng  niệm 688 năm Thánh tổ Pháp Loa nhập niết bàn và gặp mặt họ Đồng Việt Nam.

Trải qua các thời kỳ Hai Bà Trưng phất cờ đòi chủ quyền và độc lập dân tộc, cho đến các triều đại Đinh – Tiền Lê- Lý – Trần- Lê- Mạc- Nguyễn, thời kỳ nào Phật giáo cũng được triều đình và nhân dân coi trọng. Đặc biệt, nổi bật hơn cả là triều Trần, có đức vua Trần Nhân Tông xuất gia tu Phật trên đỉnh Yên Tử lập nên Thiền phái Trúc Lâm Việt Nam. Cũng chính giai đoạn này, một danh tăng họ Đồng đã làm rạng danh cho lịch sử Phật giáo Việt Nam đó là Nhị Tổ Trúc Lâm- Pháp Loa (thế danh Đồng Kiên Cương).

Trong lịch sử các Thiền sư Việt Nam từ xưa đến nay, Thiền sư Pháp Loa là một trong những vị Thiền sư tiêu biểu nhất, đã quy tụ và chinh phục được các hàng vương tôn, quý tộc, khiến cho họ tín nhiệm, quy y và ủng hộ hết mình trong việc xiển dương Phật pháp.

Thiền sư Pháp Loa cũng là người đã đề xuất, kết tập và tiến hành in ấn bộ Đại Tạng kinh Việt Nam;

Thiền sư cũng là nhà sư đầu tiên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ thống nhất Phật giáo, thiết lập một tổ chức Giáo hội Phật giáo thống nhất đầu tiên;

Thiền sư cũng là người khởi xướng thiết lập sổ bộ tăng, ni và tự viện để quản lý tăng, ni, tự viện một cách khoa học, hệ thống trên khắp cả nước.

Thiền sư sinh năm Giáp Thìn (1284) tại thôn Đồng Hòa, hương Cửu La, xã Phù Vệ ở gần sông Nam Sách, cha là Đồng Thuần Mậu, mẹ là Vũ Từ Cứu.

Trong vòng 22 năm hoạt động phật sự, Thiền sư đã mở 13 giới đàn, tiếp độ cho hàng trăm thành viên của hàng vương thân quốc thích, và khoảng 15 ngàn tăng, ni; trong đó có khoảng 3.000 đệ tử đắc pháp.

Thiền sư không chỉ quan tâm đến việc trao truyền giới pháp mà còn rất chú ý đến việc diễn giảng các bộ kinh luật quan trọng để các đệ tử hiểu rõ đường lối tu hành. Thiền sư đã mở hàng chục khóa giảng, mỗi khóa giảng, thính chúng đến nghe hằng nghìn người. Khóa nào ít nhất cũng trên năm, sáu trăm người.

Thiền sư là bậc chân tu đã có công ghi chép các tư liệu, biên tập thành sách, gồm các tập:  Thạch Thất Mị Ngữ Niêm Tụng vào năm 1308; Tham Thiền Chỉ Yếu, soạn năm 1322, theo lời yêu cầu của Thượng hoàng Minh Tông;

Ngoài những sáng tác kể trên, Thiền sư còn đứng ra chủ xướng in Đại Tạng kinh, một công trình văn hóa Phật giáo nổi bật đời Trần.

Sử sách còn ghi chép, năm 1314, Thiền sư đã cho đúc ba tượng Phật cao 17m; năm 1327 đúc xong pho tượng Phật Di-lặc cao 1 trượng 6 và tượng các Thánh Tăng.

Để tạo điều kiện cho tăng, ni và phật tử có nơi thuận tiện tu học và lễ bái, Thiền sư đã đứng ra khai sơn các cảnh chùa, kiến tạo Tăng xá và xây dựng các ngôi Bảo tháp. Theo thống kê thì Thiền sư đã khai sơn hai cảnh chùa lớn, xây năm ngôi tháp và kiến tạo hơn 200 tăng xá.

Bố thí, trai đàn, cầu mưa, tháng 10 năm 1319 gặp trời hạn hán, dân chúng đói khổ, vua xuất của kho riêng hơn 100 lượng vàng và 500 lượng bạc, giao cho Thiền sư mở hội bố thí cho những người nghèo đói.
Thiền sư là một người toàn diện, về mặt nào cũng tỏ ra đầy đủ bản lĩnh. Không những lưu tâm đến việc trao truyền giới pháp, thuyết giảng luật luận, soạn thuật kinh sách, mà Thiền sư còn chăm lo đào tạo tăng tài, mở mang tùng lâm thắng cảnh, lưu tâm đến việc cứu tế xã hội v.v… Người xưa nói, có ba việc bất hủ để tiếng thơm lại cho muôn đời, đó là: lập đức, lập công và lập ngôn. Nghĩa là để lại gương sáng đức hạnh, sự nghiệp lợi tha và công trình trước tác. Trong ba điều ấy, quả thực, Thiền sư đều hội đủ...

Hôm nay, có mặt tại đây con cháu họ Đồng đã có dịp tưởng nhớ Tổ tiên ông bà và tưởng nhớ tới Thiền sư Pháp Loa Đồng Kiên Cương , Ngài đã phát nguyện dũng mãnh, quyết tâm thực hiện cho kỳ được sự nghiệp hoằng dương chính pháp, thiết lập nên một tổ chức Giáo hội Phật giáo thống nhất đầu tiên của Việt Nam.

Nhắc đến thời kỳ cực thịnh của Phật giáo đời Trần nói chung, và một tổ chức có kỷ cương quy mô của Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử nói riêng, thiết tưởng công lao của Thiền sư Pháp Loa luôn tỏa rạng.

Hiện diện 47 năm trên cõi trần gian, ròng rã suốt 26 năm tận tụy quên mình phụng sự đạo pháp, việc tự lợi và lợi tha đều hoàn toàn viên mãn.

Cho dù tất cả các pháp hữu vi chung cục đều tan biến theo cát bụi của thời gian, nhưng tấm gương sáng mà Thiền sư đã để lại vẫn là một bài học quý giá, sinh động, khiến cho con cháu nghìn sau mãi mãi xem như một thứ gia tài bất diệt.

Ngược dòng thời gian trong phả tộc nhiều trăm năm của họ Đồng trên xứ sở thân yêu, còn có rất nhiều người tu hành có thế danh và dòng máu họ Đồng; thời hiện tại cũng còn nhiều con em họ Đồng xuất gia ở Việt Nam cũng như ở nước ngoài, nhưng do chưa có thời gian tìm hiểu, thống kê một cách cụ thể để nối truyền tộc phả, đó cũng quả là một thiếu sót cần được bổ túc.

 Truyền thống tốt đẹp của Tổ tiên, truyền thống tu học của bậc cao tăng đắc pháp như Thiền sư Pháp Loa - Ngài sẽ mãi mãi là ngọn đuốc soi đường cho tăng, ni, phật tử và hậu duệ của dòng tộc họ Đồng Việt Nam tự hào về truyền thống tổ tiên mình.

Với lòng tưởng niệm vô biên, biết ơn vô hạn, xin cầu nguyện cho các hương linh các tổ tiên,ông bà họ Đồng,các Anh hùng liệt sỹ, những con cháu họ Đồng đã khuất luôn được an nhàn. Nơi Chùa Linh Xuân  này, dòng tộc họ Đồng Việt Nam cầu mong cho các hương linh của tổ tiên, con cháu họ Đồng đã khuất hãy an nghỉ cho ngàn thu in bóng, hình hài hòa quyện với non sông, đất nước và sẽ sống mãi trong lòng dòng tộc họ Đồng Việt Nam .

Họ Đồng Việt Nam chúng con xin nguyện một lòng đoàn kết, sống nương tựa vào nhau, đùm bọc nhau, vượt qua mọi khó khăn để trụ vững và trường tồn trên quê hương mình, tiếp tục nỗ lực xây dựng dòng tộc và xã hội Việt Nam công bằng, dân chủ, văn minh, tốt đời đẹp đạo trong thời kỳ hội nhập và phát triển...