Họ Đồng ở làng Xuân Trạch, xã Xuân Canh, huyện Đông Anh, TP.Hà Nội có từ khi thành lập làng cách đây khoảng vài trăm năm. Trong Đình làng vẫn còn ghi danh những công đức của dòng họ. Nơi đây là một trong những làng xã tiêu biểu của đồng bằng Bắc Bộ có từ thời Hùng Vương dựng nước. Người dân địa phương đã chọn và thờ vị tướng Xạ Thần Quốc Cao Minh Sơn, con trai vua Hùng thứ 17, người có công đánh quân giặc giúp Hùng Vương giữ yên bờ cõi.


Nhánh họ Đồng ở Xuân Trạch rất nhỏ, có số nhân khẩu không nhiều, với khoảng gần 200 người, trong đó có gần 100 suất đinh. Ngày xưa có gia phả và nhà thờ, nhưng do chiến tranh tàn phá nên đã bị tiêu hủy toàn bộ.


Tuy nhiên, người họ Đồng ở đây vẫn luôn hướng về nguồn cội, về tổ tiên, bởi vốn dĩ là người Việt Nam thì phải biết tôn trọng lễ nghi, thờ cúng Ông Bà, vì có tổ tiên ông bà mới có cha mẹ, có cha mẹ mới có mình. Đó là đạo lý uống nước nhớ nguồn, ăn trái nhớ người trồng cây, đó là bản sắc văn hóa dân tộc vậy. Cho nên, dù có muộn nhưng chúng tôi vẫn quyết tâm xây dựng nhà thờ và dựng lại Gia Phả cho dòng họ mình để biết đâu là húy kỵ, đâu là thế thứ kẻo lâu ngày phái viễn chi phân, vàng thau ngọc đá lẫn lộn, dòng tộc đảo điên, là đắc tội với tiền nhân, là vô trách nhiệm với đám hậu duệ.


Dòng họ Đồng ở Xuân Trạch lấy ngày 10/8 Âm lịch làm ngày giỗ Tổ tiên.

Đồng Phú Dụ

Trưởng tộc