“Theo những tài liệu trước để lại ở làng Văn Trai, xã Long Thành, Yên Thành, Nghệ An và Văn Thai, Quỳnh Hải, Quỳnh Lưu, Nghệ An thì tổ tiên họ Đồng (chi nhánh Nghệ An) vốn là người từ Minh quốc đi thuyền xuống phương Nam và chính thức cư trú lập nghiệp tại Diễn Châu phủ. Đồng Thành huyện – Vân Trụ tổng – Vân Trụ xã – Làng Dài thôn” (Ghi chép của ông Đồng Văn Phụng, lúc sinh thời ông là người học nhiều chữ Hán – Ông thuộc gia phả họ Đồng viết bằng chữ Hán ở làng Văn Trai và ông cũng đã nghiên cứu kỹ gia phả viết bằng chữ Hán của họ Đồng ở Văn Thai – Quỳnh Hải – Quỳnh Lưu – Nghệ An)
Truyền kể lại rằng họ Đồng là chuyển từ họ Tư sang (Đây là truyền thuyết kể lại) còn nguyên cớ do đâu phải đổi họ thì không được rõ mà chỉ kể mang máng có một người làm quan và bị kết tội “tru di tam tộc” nên phải đổi từ họ Tư sang họ Đồng.
Lúc sang định cư ở làng Dài Thôn, cụ sinh được 4 người con:
Chị cả lấy chồng ở bản thôn
Con trai đầu: Đồng Văn Cẩn – Di cư xuống Cá Trai (sau gọi là kẻ giai, rồi đến gọi là Thái Trai và nay gọi là Văn Trai) ông là thủy tổ họ Đồng Văn ở làng Văn Trai xã Long Thành, Yên Thành, Nghệ An)
Con trai thứ hai: Đồng Văn Thanh di cư ở Cửa Thơi, Quỳnh Lưu, Nghệ An (Ở Văn Trai có tài liệu ghi chép như vậy)
Nhưng theo văn bản từ Văn Thai, Quỳnh Hải, Quỳnh Lưu ghi chép thì họ Đồng ở Văn Thai có liên quan đến cả Thanh Hóa. Theo truyền miệng kể lại thì họ Đồng có 1 chi nhánh ở  Cửa Thơi, Quỳnh Lưu.
Con trai thứ ba: Đồng Văn Yên di cư tại Hưng Yên
Chi họ Đồng ở Văn Trai và chị họ Đồng ở Nho Lâm trước năm 1955 có đi lại giao lưu gặp gỡ và chi họ Đồng ở Nho Lâm nhận là Bác – Chi họ Văn Trai là chú
Từ năm 1955 (Thời kỳ ở Nghệ An cải cách ruộng đất – Thời kỳ mà anh em lìa nhau, họ hàng tan tác) đến nay bị gián đoạn giao lưu gặp gỡ và đến 14/7 âm lịch 2014 mới có dịp gặp lại nhau trong kỳ họ Đồng Văn Trai tế tổ tiết vu lan và đại hội lần thứ nhất họ Đồng Nghệ An
Văn bản họ Đồng ở Quỳnh Hải – Quỳnh Lưu có nói rõ là sao chép bản chính ở “Thái Trai” (Tức Văn Trai ngày nay). Như vậy ta có cơ sở để nói rằng các thế hệ trước đã có sự giao lưu đi lại giữa họ Đồng Văn Trai và họ Đồng ở Văn Thai nên mới có sự sao chép gia phả như vậy.
Trước đó ta có thể nói rằng họ Đồng ở Văn Trai – Long Thành, Yên Thành và họ Đồng ở Văn Thai, Quỳnh Hải, Quỳnh Lưu có chung nguồn gốc.

Văn bản ở Văn Trai có ghi chép:
-Tiên sinh Đồng Văn Cúc – Làm tướng quân kiêm bộ lại
-Tiên sinh Đồng Văn Viêm được thăng lượng truật tướng quân
-Và có ghi danh 12 vị tiến sỹ


                                                               Đồng Văn Trung