Họ Đồng ở Thiết Úng hiện nay có trên 100 suất Đinh.

Họ Đồng Việt Nam không phải có chung nguồn gốc với họ Đồng của Trung Quốc mà nguồn gốc ban đầu là 3 anh em của con ông Tư Mã Lượng, mà Tư Mã Lượng là 1 trong 8 Vương Gia có thế lực lớn trong triều đình nhà Tấn. Do phe cánh của ông Tư Mã Lượng bị thất thế và bị sát hại trong cuộc tranh giành quyền lực ở triều đình nhà Tấn. Các con cái của ông Tư Mã Lượng phải phiêu bạt và chạy trốn làm nhiều nơi. Cuối cùng 3 anh em chạy trốn từ Trung Quốc về sinh sống trên đất Giao Chỉ thuộc Việt Nam ngày nay.

 Địa điểm đến đầu tiên là TƯ NÔNG (thuộc tỉnh Thái Nguyên ngày nay): An cư lạc nghiệp tại nơi đây nhiều đời sau đó mới di chuyển dần về các vùng Đồng Bằng phía Bắc Việt Nam gọi là đồng bằng Bắc Bộ rồi phát triển xuống Trung Bộ, rồi Nam Bộ Cụ tổ khởi nghiệp đầu tiên của họ Đồng tại đất Tư Nông là cụ Đồng Chính Phái. Cụ nói rằng họ Đồng đã sinh sống hơn 7 đời ở đất Tư Nông (theo gia phả gốc của Phả tộc họ Đồng – Bản tiếng Trung viết trên nền giấy gió). Nếu tính từ đời cụ Đồng Chính Phái là đời thứ 8, cụ về đất Đông Ngàn (nay là thôn Thiết Úng, xã Vân Hà, huyện Đông Anh, Hà Nội) Đến đời thứ 12: Ở đất Đông Ngàn xuất hiện một vỹ nhân nổi tiếng của họ Đồng, đó là cụ Đồng Nhân Phái. Cụ sinh năm Canh Thìn 1580, đỗ Tiến sỹ Đệ nhị Giáp năm 1628. Năm đó cụ 48 tuổi, cụ làm việc ở triều đình hậu Lê làm thượng thư. Tại nhà thờ họ Đồng bức hoành phi lớn trang trọng với 4 chữ sơn son thiếp vàng: “Lê Triều Tiến Sỹ” Bức hoành phi này có chừng hơn 300 năm tuổi. Nhà thờ họ Đồng đã trùng tu nhiều lần, song bức hoành phi quí giá vẫn còn giữ nguyên bản. Điều đặc biệt cổ kính, vô giá đó là chiếc Đòn Võng, chiếc đòn này khi cụ vinh quy bái tổ về quê quân lính phải thay nhau khiêng võng cụ từ Kinh thành Thăng Long cờ mở trống rong khiêng cụ về bái tổ. Cụ đỗ Tiến sỹ triều Lê năm 1628 được triều đình bổ nhiệm giữ chức Hiệu Lý Viện Hàn Lâm, năm 1629 được thăng chức: Hiến sát xứ Hải Dương. Cụ phụng chỉ nhà vua làm việc ở Hải Dương và xây dựng thêm một Điền trang lớn trên vùng đất bồi tại thôn Phù Tải, xã Kim Đính, huyện Kim Thành, tỉnh Hải Dương. Cụ có lấy vợ bé người họ Lê là con gái quan chi phủ Nam Sách, người xã An Phú, huyện Đường Hào, Hải Dương, sinh được người con trai trưởng (của bà 2) là Đồng Chính Hải sinh năm Quý Dậu 1633 Cụ Đồng Chính Hải là cụ Tổ đầu tiên của họ Đồng được sinh ra trên mảnh đất Hải Dương, những năm kháng chiến chống Mỹ họ Đồng chính gốc ở Thiết Ứng, xã Vân Hà huyện Đông Anh đã chủ động mời họ Đồng ở Hải Dương hai bên đã bàn bạc nội dung hợp nhất có nghĩa là con đã tìm được cội nguồn. Tại Hải Dương chi này hàng năm chỉ có 1 ngày giỗ Tổ Mẫu. Tổ Mẫu của cụ Thượng thư họ Đồng quê ở Thôn Thiết Ứng, xã Vân Hà, huyện Đông Anh, Hà Nội có người con trưởng là Đồng Văn Viện, sau này nhánh họ Đồng của cụ Đồng Văn Viện phát triển vùng ven biển thuộc xã Hải Lăng, huyện Đại Nam, xứ Sơn Nam hạ ngày nay. Nhánh họ Đồng của cụ Đồng Văn Viện hình thành ở Nam Định rồi phát triển ra vùng Hải Lăng và mấy xã thuộc miền Nghĩa Hưng, Trực Ninh ngày nay như Nghĩa Thái, Nghĩa Thịnh, Nghĩa Châu, Trực Khang. Tổ tiên của họ Đồng ở Nghĩa Hưng còn truyền lại rằng: Trước khi về Hải Lăng người họ Đồng đã từng sinh sống mấy đời ở vùng núi Gôi – Nay thuộc huyện Vụ Bản, Nam Định.

Đồng Thế Hiển