Họ Đồng xã Hồng Phong và xã Thụy Hùng huyện Cao Lộc, tỉnh Lạng Sơn

Họ Đồng ở Cao Lộc là một bộ phận trong cộng đồng các dân tộc trên địa bàn huyện luôn chấp hành tốt chủ trương đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, quốc phòng được giữ vững, tình hình an ninh và trật tự an toàn xã hội vùng đồng bào dân tộc miền núi và khu vực biên giới.Ảnh: TL

Tại hai xã Hồng Phong và xã Thụy Hùng huyện Cao Lộc, tỉnh Lạng Sơn có một dòng tộc họ Đồng về đây lập nghiệp đến nay có 13 đời. Cụ Tổ đời thứ nhất là Đồng Vũ Nam (1590-1678) tại xã Hồng Phong, Cao Lộc, Lạng Sơn. Sau 4 đời có cụ Đồng Loan Thọ (1751-1879) sang xã Thụy Hùng sinh sống nay phát triển được  9 đời. Có khoảng 80 suất đinh, gia phả chữ Hán nhưng đã bị mất năm 1946. Còn bản sao lại của một nhánh, chép từ các cụ thượng Tổ đời thứ Nhất đến đời thứ 10 đầu Thế kỷ 20. Đã dịch ra chữ quốc ngữ và bổ sung thông tin đến đời thứ 12 lập thành một bản Gia phả mới hoàn thành vào cuối năm 2014, vừa in đầu năm 2015. Có sơ đồ phả hệ in chung trong bản gia phả 2015.

Họp họ và tảo mộ các Tổ chung hai xã vào ngày mùng 2 tháng 3 âm lịch hàng năm. Địa điểm tại xã Hồng Phong, Cao Lộc, Lạng Sơn. Chưa có nhà thờ họ.

Một số người tiêu biểu trong dòng họ có: Cụ Tri Châu Đồng Diệu Hưng (1867 – 1973, đời thứ 8 ) là Tri Châu huyện Văn Uyên (bậc Chính nhất Tri Châu) tỉnh Lạng Sơn, đã tham gia Việt Nam Kiến Quốc chống Pháp, lãnh đạo cuộc tấn công vào tỉnh lỵ Lạng Sơn sau bị bắt giam và mất tại nhà tù Hỏa Lò, Hà Nội năm 1943.

Ông Đồng Hữu Thường (1906-1972, đời thứ 9) con trai cụ Đồng Diệu Hưng, học trường Pháp Việt, Lạng Sơn cùng Hoàng Văn Thụ, làm đại đội trưởng Kiến Quốc Quân đánh quân Pháp ở tỉnh lỵ Lạng Sơn. Bị quân Pháp bắt cùng cha giam ở nhà tù Hỏa Lò, sau đó được thả thì tham gia hoạt động Việt Minh. Khi giải phóng Lạng Sơn ông được bầu làm Chủ nhiệm Việt Minh, Ủy viên Ủy ban Kháng chiến huyện Văn Yên.

Ông Đồng Ích Tân (1916 - 1922) học sinh trường Pháp Việt, Lạng Sơn, cán bộ tiền khởi nghĩa, Trưởng phòng Thương nghiệp, ủy viên Ủy ban kháng chiến huyện Văn Uyên (huyện Văn Uyên trước đây có huyện lị là thị trấn Đồng Đăng, nay tách ra làm 2: Tây bắc thị trấn Đồng Đăng thuộc về huyện Văn Lãng, thị trấn Đồng Đăng và các xã còn lại thuộc về huyện Cao Lộc).

Có một điều đặc biệt, họ Đồng ở đây chủ yếu là người dân tộc thiểu số, trưởng tộc hiện nay là bà Đồng Thị Na, là nữ chứ không phải là nam giới như thường thấy ở các nhánh họ. Chữ Đồng ở đây là chữ "LẬP-LÝ ", không cùng chữ TƯ như các nhánh họ Đồng khác.

Đồng Thế Hoàng, Họ Đồng Cao Lộc
Ủy viên BCH BLL họ Đồng Việt Nam
                0912.970.686