Cụ Thượng tổ: Ân Quang Hầu, Đồng Tế Trị (Thị vệ Đại tướng quân).

Ngày Giỗ: 16 Tháng Giêng (cả 2 cành trong ngoài họ Đồng làng Bính và làng Giáp đều tổ chức giỗ Tổ cùng ngày 16 tháng giêng).

Theo tộc phả do Thượng Thượng tổ Đồng Đăng Khoa hậu duệ đời thứ 4 lập, có ghi rõ: Thượng tổ họ Đồng làng Bính, Giáp Động là Thị vệ Đại tướng quân tước Ân quang Hầu húy là Đồng Tế Trị, cụ làm quan thời Hậu Lê (Triều Lê Trung Hưng).


Thời kỳ đó xã hội nhiễu nhương, nam bắc phân tranh trên 40 năm, Thượng tổ Đồng Tế Trị cho 1 người con là Đồng Tế Trung về miền duyên hải Bắc bộ, Tổ Trung đi nhiều nơi (Bất trị hà phương), để đảm bảo lưu truyền giống nòi cho họ Đồng.


Cuối cùng định cư tại Tùng Động Trang cùng các họ Nguyễn, Lê, Phạm, Đoàn, Trần, Đào… cùng góp công sức, của cải lập ra làng Bính Động trong số đó có cả Đào Công Trí, là thần hoàng của làng Bính, Giáp Động. Tộc phả viết bằng chữ Hán. Tháng 01/1968 cụ Đồng Xuân Khuể, ông Đồng Xuân Khỏe dịch ra quốc ngữ và lưu lại đến ngày nay.


Làng Bính, Giáp Động có 2 nhà thờ họ Đồng: 1) Nhà thờ làng Giáp là cành trưởng thờ Cao cao Tổ Đồng Xuân Thạc. 2) Nhà thờ làng Bính Động là cành thứ thờ Cao cao Tổ Đồng Xuân Hành.


Còn 2 cao cao tổ Đồng Xuân Năng + Đồng Xuân Hưu, hiện lưu lạc đâu không rõ.

(Hiện có Dòng họ Đồng Duy nói rằng Tổ tiên họ là con cháu họ Đồng Hoa Động, người mẹ dắt con về đó sinh sống; hoặc có thể về Đồ Sơn hoặc An Lão).

Trong (làng Bính) có 300 hộ. Cành ngoài (làng Giáp) là 200 hộ. Tổng số khẩu trên 2000 người. Chiếm 1/5 dân số xã Hoa Động. Nữ có 1100. Nam khoảng 900 người họ Đồng.


Có lăng Thượng tổ Đồng Tế Trị và 2 Thượng tổ Bà, tọa lạc tại nghĩa trang Đường Ổi, xã Hoa Động, huyện Thủy Nguyên.

Cụ Thượng tổ: Ân quang hầu, Đại tướng Quân Thị vệ Đồng Tế Trị; cho thấy là Cụ Đồng Tế Trị được chính quyền đương thời phong tước Hầu (tước hầu là tước thứ 2 thời Phong kiến, đó là: Công, Hầu, Bá, Tử, Nam). Cụ được nhà nước Phong chức Đại tướng quân Thị vệ (là một chức quan, tướng quân Thị vệ);


Chức vụ Đại tướng quân: Theo cuốn “Từ Điển chức quan Việt Nam” của Đỗ Văn Ninh. Năm Bính Thân (1296) đời Trần lấy Phạm Ngũ Lão làm Hữu kim ngô vệ Đại tướng quân. Năm Ất Dậu (1405), thời Hồ Hán Thương, Đại tướng quân được giao trông coi các quân mới lập. Thời Lê Trung Hưng đặt ra 10 quân Cấm Vệ để bảo vệ vua và kinh thành, trại quân đóng quanh cả trong Cấm thành. Các chức: Tả Hữu Kim ngô Vệ Thượng tướng, Kim ngô Ðô lãnh binh sứ, Tả Hữu Vũ Vệ Tướng quân, hàm Vệ, Thượng tướng quân, Ðại tướng quân, Tướng quân...).


Họ Đồng Hoa Động có nhiều thế hệ làm lãnh đạo địa phương: Có 5 Bí thư Đảng ủy xã, 4 Chủ tịch UBND, Phó Chủ tịch, Chủ tịch HĐND xã. Có 17 sĩ quan Quân đội, Công an, 3 Gia đình và cá nhân thành đạt, hảo tâm với dòng họ. Có 6 doanh nhân và nhà hảo tâm thành đạt đã công đức trùng tu Nhà thờ họ Đồng làng Giáp. Có 1 bác sĩ, 12 kỹ sư các thế hệ. Có 3 Mẹ Việt Nam Anh hùng, 32 Liệt sĩ, 6 thương binh.


Chi họ Đồng đã có văn khấn, văn tế, 3 năm tổ chức tế Tổ một lần, họ Đồng đã có Ban khuyến học, khuyến tài để động viên kịp thời và khuyến khích các cháu học sinh giỏi, đỗ đạt.


Dòng họ tổ chức, quyên góp Quỹ khuyến học để tặng quà hàng năm cho các cháu học sinh phổ thông học giỏi từ cấp huyện trở lên. Vào ngày Giỗ tổ 16 tháng Giêng hàng năm sẽ tiếng hành tặng quà cho các cháu trúng tuyển vào đại học và cao đẳng.


Thời gian gần đây, con cháu họ Đồng cả hai cành họ Đồng làng Bính và làng Giáp, xã Hoa Động đã phát tâm công đức, trùng tu, nâng cấp, sửa chữa từ đường khang trang, đẹp đẽ hơn nhiều.


Ông Đồng Xuân Ba

Chủ tịch HĐGT làng Bính

Ông Đồng Xuân Quảng

Chủ tịch HĐGT làng Giáp