Khánh thành từ đường Đồng Trần (Hải Dương)

 Khóa lễ đã tuần tự hoàn chỉnh đầy đủ sáu nghi lễ trong khói hương thơm, hoa trái, cỗ bàn thịnh soạn; trong tiếng chiêng, tiếng mõ, tiếng kèn, tiếng trống và tiếng chuông ngân huyền diệu, các nghi lễ bao gồm:

1) Lễ cúng hàn long mạch;

2) Lễ cúng nhập trạch;

3) Lễ cúng nhập chân linh Tổ tiên vào bài vị;

4) Lễ cúng thỉnh vong các chân linh Nội, Ngoại phối thờ tại Từ đường;

5) Lễ cúng giỗ cụ Khởi tổ Đồng Công húy Phúc Thiện, Phủ quân; Giỗ ngày 19/10.

6) Lễ cúng Chúng sinh;

Trước khi vào khóa lễ, Đại đức Thích Chân Thường đã bày tỏ sự cảm kích về việc họ Đồng Trần xã Kim Anh - Kim Tân đã đoàn kết, biết cùng nhau khởi tạo và hoàn thành một công việc lớn lao đó là kiến thiết, xây dựng được một ngôi từ đường khang trang, bề thế. Đồng thời Đại đức cũng mượn ý Đức Phật nhắn gửi đến con, cháu trong họ Đồng Trần về việc“ Thờ thì dễ, giữ lễ mới khó” để con, cháu làm sao phải cùng nhau duy trì hương khói cho Tổ tiên mãi mãi về sau. Buổi lễ đã thành công tốt đẹp, Tổ tiên đã được an vị, các chân linh nội, ngoại tộc phối thờ đã được cung thỉnh rất trang nghiêm; các con, cháu đều hoan hỷ với thành quả mà cả dòng họ đã cùng nhau làm được trong thời gian vừa qua. Những công việc chính đã được ông Đồng Văn Năng, thay mặt dòng họ sơ bộ báo cáo cho thấy:

Từ sau khi họp, bàn và đi đến thống nhất xây dựng ngôi từ đường để thờ Tổ tiên và cũng làm nơi đi về, sinh hoạt chung khi có việc trong họ. Từ đường họ Đồng xã Kim Anh - Kim Tân được chuẩn bị và chính thức khởi công xây dựng từ ngày 12 tháng 02 năm Kỷ Hợi (2019). Khi trực tiếp ngắm nhìn, cảm nhận gần gũi nhất đó là: Ngôi từ đường khá bề thế, tọa lạc đắc địa trên giữa khuôn viên đất do gia đình ông Đồng Văn Năng hiến tặng, diện tích xây dựng và sân bái đường khoảng 400 mét vuông (trên 01 sào Bắc bộ). Ngôi từ đường nhìn về hướng Nam ghé Tây 27 độ, nơi đất cao, thoáng mát, phía trước có ao và giếng, đúng thế “tụ thủy” luôn dành để xây dựng các công trình tâm linh. Việc họp bàn đã xong, dòng họ đã cử người tìm mua được gỗ lim mới nguyên khối, xuất xứ từ Công Gô - Nam Phi; thuê được nhóm thợ phạt mộc và gia công, đục chạm tại Vĩnh Bảo - Hải Phòng rồi đưa về cất lợp. Gần hai năm ròng rã kể từ tháng 10 năm 2017, việc kiến thiết, xây dựng mới ngôi từ đường của họ Đồng Trần vừa đã hoàn thành.

Kiến trúc ngôi từ đường làm theo theo lối cổ, mặt bằng chữ “Đinh” truyền thống; có ba gian, hai dĩ và một hậu tẩm. Mười tám cây cột gỗ lim to tròn, thẳng tắp đặt trên những tảng đá lớn và được chạm khắc công phu. Vì kèo, hoành, dui, xà, rường, tầu, bẩy, ống, vành, ngưỡng, hoành, nóc, trụ, riễu, rui, gộp, cửa đi, cửa sổ, cửa ngách đều bằng gỗ lim. Mái lợp ngói mũi hài, hai đầu hồi xây bít đốc, hơi cong; trên nóc có Kìm chầu, Phượng mớm; chính giữa nóc ngôi từ đường có bức cuốn thư hai mặt, trên đó được đắp nổi cụm chữ nôm “Từ Đường Đồng Trần Tộc” (có nghĩa là: Nhà Thờ Tổ Họ Đồng Trần). Vật liệu xây tường bằng gạch Đông Triều, rắn chắc, không thể bị mục mọt; sân được ghép gạch Giếng đáy cỡ to; bậc thềm bằng đá xanh của Thanh Hóa nguyên khối. Các loại vật tư, vật liệu dùng để làm móng, tường, nền, mái; chi tiết hoa văn đúc sẵn, bờ sân...đều được lựa chọn, đầu tư từ các loại vật liệu tốt và được chọn lọc cẩn thận. Nội thất đồ thờ bao gồm: Bàn thờ được đục, chạm khắc thủ công bằng gỗ dổi, sơn son thiếp vàng; các đồ thờ bằng đồng được đặt mua, chế tác, hun màu giả cổ tại làng nghề nổi tiếng xã Đại Bái, tỉnh Bắc Ninh; các đồ thờ bằng sứ, men rạn được chọn mua tại làng nghề Bát Tràng, huyện Gia Lâm, Hà Nội.

Gian Hậu tẩm có 3 bậc thờ, với 6 bài vị:  Bậc thứ nhất gồm bài vị và ngai thờ Bách Thế Bất Diêu Chi Chủ (Các Cụ Muôn Đời Không Xa, Các Cụ Đời Đời Vẫn Gần); bậc thứ hai là bài vị thờ Cụ Khởi Tổ và bậc thứ ba là bài vị thờ bốn Cụ Trưởng chi đời thứ 7; ngoài ra từ đường đồng thời phối thờ 171 Chân linh Nội, Ngoại của Dòng họ. Chính diện gian tẩm treo bức cuốn thư bằng chữ hán: Phụng Tổ Đường (có nghĩa là: Nhà Thờ Tổ), hai bên là bộ câu đối bằng chữ hán, vế phải là: Tổ Tông Công Đức Thiên Niên Thịnh (có nghĩa là Công Tổ, Đức Tông Ngàn Năm Thịnh); vế trái là: Tử Hiếu Tôn Hiền Vạn Đại Vinh (có nghĩa là Con Hiếu, Cháu Hiền Vạn Đại Vinh). Giáp mái gian giữa có hàng cột cái được treo bức đại tự bằng chữ hán: Khánh Dư Thiện Tích (có nghĩa là: Tích Thiện Có Nhiều Phúc), hai bên là bộ câu đối bằng chữ hán, vế phải là: Đồng Trần Trường Hưng Thanh Danh Thùy Vạn Cổ (có nghĩa là Họ Đồng Trần Luôn Hưng Vượng, Thanh Danh Lưu Muôn Thủa); vế trái là: Gia Phong Vĩnh Trấn Đức Trạch Chiếu Thiên Thu (có nghĩa là Gia Phong Mãi Chấn Hưng, Đức Trạch Chiếu Ngàn Thu). 

Hai bên tường hồi của gian dĩ được đặt trang trọng hai tấm bia đá cổ của các Cụ đời trước để lại, trong đó một Bia ghi chép về gia phả của dòng họ, Bia còn lại được ghi chép về việc có một Cụ trong họ có công và được lập Hậu của Làng; một khung ảnh Sơ đồ Phả tộc và một khung ảnh danh sách Chân linh nội, ngoại tộc của dòng họ. 

Phía trước từ đường có hai cột đèn, được xây lắp từ mặt sân cao vút, thẳng đứng và trên thân của hai cột đèn được đắp nổi hai bộ câu đối chữ bằng nôm. Bộ thứ nhất, vế phải là: Tổ Đức Cao Minh Tư Phúc Ấm (có nghĩa là Phúc Ấm Nhớ Về Tổ Đức Sáng); vế trái là: Tôn Thừa Phụng Sự Thọ Nhân Hòa (có nghĩa là Nhân Hòa Thờ Mãi Việc Cháu Con). Bộ thứ hai, vế phải là: Kim Tân Phân Cư Tầm Lạc Nghiệp (có nghĩa là từ xã Kim Tân Chia Cư Tìm Đất Mới); vế trái là: Đồng Mỹ Định Quê Dựng Cơ Đồ (có nghĩa là đến thôn Đồng Mỹ Định Quê Dựng Cơ Đồ).

Thật tuyệt vời, sau nhiều đời, đến nay hậu duệ đời thứ 11 và đời thứ 12 của dòng họ đã hợp sức khởi lập được ngôi từ đường khang trang bề thế có thể nói là nhất nhì ở khu vực, từ nay đến ngày mồng tám, tháng giêng, năm Canh Tý (2020) Trưởng tộc cùng Ban gia tộc của dòng họ sẽ tổ chức hương nhang, hoa lễ các ngày rằm, mồng một và tổ chức các khóa lễ niệm Phật cầu gia bị tại từ đường theo hướng dẫn của Đại đức Thích Chân Thường. Xin chúc mừng họ Đồng Trần xã Kim Anh - Kim Tân, huyện Kim Thành, tỉnh Hải Dương ngày càng phát triển và chắc chắn nơi đây sẽ là điểm hấp dẫn của nhiều dòng họ khác quanh vùng đến chiêm bái và học hỏi./.

Bài Đồng Xuân Thành

Ảnh Đồng Thị Hồng Hoàn

Dưới đây là hình ảnh về ngôi từ đường chi họ Đồng Trần trực thuộc họ Đồng Hải Phòng.