Ngày 10 tháng Giêng năm Đinh Dậu, tại nhà từ đường, Gia tộc họ Đồng thuộc nhánh huyện Di Linh, tỉnh Lâm Đồng tổ chức lễ Tế tổ thường niên. Đồng đảo con cháu gần xa đã về tham dự và thắp hương cho ông bà Tổ tiên dòng họ.

 
Tục ngữ Việt Nam có câu: “Chim có tổ, người có tông” đã nói lên đạo lý hết sức bền vững của dân tộc. Để rồi trên cơ sở đó việc thờ cúng tổ tiên đã trở thành một nghi thức, một tập tục truyền từ đời này sang đời khác, trở thành nét đẹp văn hóa tinh thần.

Trong ý thức thờ cúng tổ tiên của cả nước đã được khắc sâu hàng trăm năm, hình thành nên thế song hành với thờ cúng tổ tiên của gia tộc, của từng gia đình, cái này nương tựa vào cái kia không thể tách rời nhau được. Sự thờ cúng tổ tiên không chỉ biểu hiện ở hai cấp nước và nhà như vừa nói mà còn thấy sự thờ cúng tổ tiên của cộng đồng làng xã những vị tiền khai khẩn vùng đất (Thành Hoàng)… Sự thờ cúng tổ tiên trung gian này cũng hết sức quan trọng để tăng cố kết cộng đồng làng xã. Sự gắn bó cá nhân - gia đình - dòng họ - làng, xã - đất nước là một nét cố hữu của đời sống tinh thần.
 

Như vậy, thờ cúng tổ tiên rõ ràng là một tín ngưỡng truyền thống sâu sắc, một nét đẹp văn hóa của dân tộc Việt Nam được củng cố và duy trì khá bền vững. Thông qua việc thờ cúng tổ tiên ai cũng tin rằng tổ tiên gia đình, dòng tộc của mình là linh thiêng, họ đi vào cõi vĩnh hằng nhưng vẫn sống cạnh con cháu, họ phù hộ cho con cháu khi gặp rủi ro, ân thưởng cho con cháu khi làm điều thiện và cũng quở trách con cháu khi làm điều ác. Chính vì vậy làm cho sự thờ cúng này tồn tại lâu bền. Hai yếu tố đạo lý và tín ngưỡng đã xây dựng nền tảng cho sự thờ cúng tổ tiên đã và đang làm cho nó trở thành nét sâu đậm văn hóa trong đời sống tâm linh của mọi người.


                      "Hưởng gạo thơm, cần nhớ công cày cấy,
                       Uống nước ngon nên biết giếng thanh trong,
                       Người sinh hưởng khí đất trời chung quy cùng đạo lý,
                     
Đời trọng báo đền ân đức khởi xuất tự tâm tình..."

                                                                                    Đồng Anh
                                                                            Ảnh: Đồng Mạnh Hùng